Kabuslardan kabus beğenin: Yellowjackets dizi incelemesi

Succession gümbür gümbür estirir, reboot’lar peş peşe gelirken arkada sessiz sedasız ama her hafta kitlesini kat kat artırarak ilerleyen bir dizi daha vardı: Yellowjackets. Showtime’ın Kasım ortasında yayınlanmaya başlayan ve dün gece sezon finalini yapan bu yeni dizisi, yayınlandıktan birkaç bölüm sonra ikinci sezon onayını da kapmıştı. Juliette Lewis, Christina Ricci, Melanie Lynskey gibi oyuncularla birlikte kendine bir yıldız kadrosu yaratan Yellowjackets’ı belli bir tür içerisinde değerlendirmek çok zor. Ama şöyle açıklayalım: Sineklerin Tanrısı + Lost + Big Little Lies’daki o ‘can alıcı’ noktaları alın, herhangi bir lise dramasının orta yerine bırakın, içine biraz da karabüyü falan katın… Fonda da bolca 90’lar nostaljisi tabii. İşe yararlılığı kanıtlanmış olan onlarca süper formülün bir karşımı olunca elbette Yellowjackets da inanılmaz sürükleyici bir tempoda ilerliyor. Ama bu onu iyi bir dizi yapar mı? Hâlâ bir karar verebilmiş değiliz; fakat sezon finaline kadar kalbimiz ağzımızda beklediğimiz doğrudur.

Buradan sonrasında spoiler’lar çıkabilir karşınıza, önden uyaralım!

Dizinin yaratıcılarından Ashley Lyle, Warner Bros.’un Sineklerin Tanrısı için yeni bir uyarlamaya girişeceğini ve bu uyarlamada bu sefer sadece kızların olacağını okuyor bir yerde. Ama haberden çok, habere yapılan yorumlara takılıyor; çoğunluk, genç kızların erkekler kadar kendilerinden geçip barbarlaşamayacağını söylüyor. Yellowjackets için ilk fikirleri de işte bu yorumlar ateşliyor: Lyle, eşi ve dizinin diğer yaratıcısı Bart Nickerson’a bunlardan bahsediyor ve birlikte ergenler arasındaki güç dinamiklerini anlatan, epey de rahatsız edici bir hikaye kurgulamaya başlıyorlar. Dizinin yapımcılarından biri de Karyn Kusama. Girlfight’tan Jennifer’s Body’ye; yönettiği filmlerle kadın hikayelerine bambaşka bir yerden yaklaşıyor. Hele ki Diablo Cody’nin yazdığı Jennifer’s Body… İnanılmaz!

Geçmiş ile bugün arasında şekillenen bir gizem

Seri flashback’lerle ilerleyen dizi 1996 yılı ile günümüz arasında mekik dokuyarak ilerliyor. Özetle de şu: New Jersey’deki bir lisenin aşırı başarılı kız futbol takımı, bir turnuvanın final maçı için uçakla Seattle’a doğru yola çıkıyor. Takımdaki kızlardan birinin babası zengin, onlara özel jet ayarlıyor. Ve yolculuğun bir noktasında uçak düşüyor. Ölü ve yaralılar var ama takımın büyük bir kısmı hayatta. Dağlık bir yerde, kuş uçan ama kervan geçmeyen bir ormanda kalakalıyorlar. Kimsecikler yok. Onları aramaya gelen de yok. Belli ki kimse gelmeyecek de… Evet, ana hikayeyi bu hayatta kalma mücadelesi şekillendiriyor ama bu mücadele sırasında kızlar arasındaki güç oyunları da yavaş yavaş kendini göstermeye başlıyor. Bu noktada Sineklerin Tanrısı + Lost birleşiminden iyice emin oluyoruz.

Takımın kaptanı, altın kız Jackie; onun süper deha kankası Shauna, deliliği gözlerinden akan Misty, mantığın sesi gibi davranan ama içten içe yanan Taissa, arıza grunge kız Natalie, üç harflilerle sıkı bir ilişki içerisinde olan Lottie, iman gücü yüksek Laura Lee ve başına gelen talihsizlikler hiç bitmeyen Van bu kaza sonrası ilerleyen hikayede öne çıkan karakterler. Erkekler de var tabii: Takımın koçu Martinez kazada ölüyor ama oğulları Travis ve Javi hayattalar. Koçun yardımcısı Ben de burada; hatta kızların başındaki tek yetişkin. Çok yaptırımı olmasa da…

Güç oyunlarından bahsettik fakat yanlış anlaşılmasın; bu ergenler sanki ormanlık alanın orta yerinde etrafları kurtlarla, ayılarla sarılmamış, açlık ve soğuktan bitap değillermiş gibi sürekli kim kime aşık, kim kiminle yattı gibi dertlere düşüp birbirlerinin günlüklerini okuyorlar. Ergenlik bu değil mi diyeceksiniz ama arkadaşınızın yüzünü kurt yemişken ya da günlerdir aç kalmışken aklınızı kurcalayacak ilk konular bu olmaz sanki ya. Yani ya da bir yere kadar olur… Bu sıradan liseli entrikaları yüzüden dizinin asıl konusuna gelemedik bir türlü…

Kazanın değiştirdiği hayatlar

Evet, 1996 yılı bu entrikalarla şekillenirken bir de günümüzde ilerleyen bir hikaye var: Shauna, Misty, Taissa ve Nat’i yetişkin halleriyle görüyoruz. Tam anlamadık hâlâ (final bizde bazı şüpheler uyandırdı) ama belli ki o günlerden geriye bir tek onlar kalmış. Diğerleri ölmüş mü? Ne olmuş? Ha Travis hayatta, Nat’le sevgili olmuşlar ama hiç beklenmedik bir anda intihar ediveriyor o da. Neden? Tüm bu sezona yayılan gizem bulutu bu soruları da içine katıyor, büyüdükçe büyüyor.

Shauna, Misty, Taissa ve Nat ömürleri boyunca bu gizem bulutunu etraflarında taşımışlar zaten. Ormanda mahsur geçirdikleri o süre içerisinde korkunç bir şeyler yapmışlar belli ki çünkü neler olduğundan asla bahsetmiyorlar ve bahsetmemek için de canla başla uğraşıyorlar. Onların bu korku dolu çabalamaları dizideki gerilimi de artırıyor. Vov, ne yapmış olabilirler ki diye merak ettiriyor… Kesin birbirlerini yediler de nasıl oldu o acaba? Medyanın ve etrafındakilerin de onlara karşı bitmeyen bir ilgisi var. Birer kahraman gibi bahsediyorlar onlardan ama ilk fırsatta da tenhada bir köşeye çekip, ”Ee ne olmuştu orada, anlatsana” diye sıkıştırıveriyorlar.

Shauna’nın kazadan önce Jackie’nin sevgilisiyle, Jackie’nin arkasından işi pişirdiğini görmüştük. Jeff… ”Gelecekteki” Shauna’nın işte bu Jeff’le vasat bir evlilik yapıp küçük kasabada bir ev hayatına hapsolduğunu görüyoruz, vah vah… Oysa büyük kolejlerden kabuller almıştı. Bu kaza hayatını değiştirmiş belli ki. Mutsuz mu, mutlu mu çok kestiremiyoruz; insanın içini sıkan bir kayıtsızlık içerisinde ama, orası kesin. Misty iyice keçileri kaçırmış; bir huzur evinde hasta bakıcılık yapıyor ama diğer taraftan da kendisini hiç ilgilendirmeyen meselelere dahil oluyor, insanların hayatlarına karışıyor falan. Ögh… Taissa, politik kariyerinde ful fors ilerliyor; siyahi bir kadın olarak gerçek bir güç örneği. Karısı ve oğluyla birlikte huzurlu bir hayatı var. Yani öyle gibi gözüküyor. İçlerinde işleri yoluna sokmuş tek o var gibi. Ama demiştik ya mantığın sesi gibi davransa da içten içe yanıyor diye… Nat ise tükenmişlik ve aşk acısıyla yanıp tutuşuyor. İlk bölümde rehabilitasyondan çıkarken gördük. Kendini içkiye, uyuşturucuya vurmuş acılarını söndürmek için… Hâlâ biraz çılgın, hâlâ biraz deli.

Ergenlik ömür boyu

Burada bir parantez açmak gerekebilir: Natalie’yi canlandıran Juliette Lewis’i uzun zaman sonra yeniden görmek gerçekten çok heyecan verici ama adlandırması zor bir şeyler de var. Juliette Lewis’in o abartılı oyunculuğu karakterini daha da karikatürize ediyor. Sanki sürekli hap atmış gibi hareketler içerisinde. Hani kendini rolüne adadığı için mi (çünkü karakteri de bağımlı biri) yoksa gerçekten sürekli bir madde etkisinde mi insan kestiremiyor. Hep biraz abartılı bir tarafı vardı zaten Lewis’in de bu sefer iyice kendinden geçiyor. Yönetmenler falan hiç mi bir şey demedi yahu? Mesela Misty rolünde Christina Ricci de hafif biraz karikatürize ama karakteri öyle olduğu için; karakterinin önüne geçmek için değil. Melanie Lynskey ise şiir gibi; mimikleriyle konuşuyor maşallah. Geçenlerde Don’t Look Up Now’da da izlemiştik onu; şu ara sıkça yollarımızın kesişmesi ne güzel oldu.

Birinci sezon boyunca, dizinin her yeni bölümle birlikte seyirci kitlesinin katlanarak büyüdüğünden bahsetmiştik. Bunda türlü teorilere açılan gergin bekleyişin etkisi büyük; asla tam olarak göstermeseler de korkunç bir şeylerin yaşandığının sinyallerini veriyorlar, gerisini ise bizim hayalgücümüze bırakıyorlar. Twitter, Reddit çalkalanıyor her bölümden sonra. Dizinin ilerlese de onca bölüm sonra asıl olanları bir türlü vermemiş olması ve vasat bir ters köşe yapması gerçekten sinir bozucu bir taraftan da. Shauna, Nat, Taissa ve Misty’yi tehdit eden ve Travis’in ölümüne sebep olan kişiyi ha öğrendik, ha öğreniyoruz derken işin arkasından olmadık bir sebeple Shauna’nın kocası Jeff’in çıkması berbat bir fikir. Yok işte meğer Jeff onu aldatmıyormuşmuş da, çaresiz bir adamın tekiymişmiş de… Olan Shauna’nın sevgilisine oldu. Bu dörtlünün birbirlerine hiç benzemeseler de, ortak bir geçmiş ve suç etrafında kenetlenerek girl power yapmaları ise Sineklerin Tanrısı + Lost birleşimine Big Little Lies’ı da ekliyoruz. Zaten bir noktada onlar da bunun farkında belli ki; Misty bile son bölümde şakasını yapıyor Big Little Lies göndermesiyle.

Girl power mı?

Yine de bu bir ”girl power” dizisi değil. Şimdilik. Onları bir araya getiren bir sır var. Açığa çıkması durumunda hepsinin hayatını karartacak bir sır. O yüzden birlikte hareket etmek zorundalar. Yoksa artık dost değiller, her ne kadar ara sıra birbirlerine sıcak sözler söyleseler de. Tabii çok büyük bir travma atlatmış insanların bir arada kalması da çok zor; sürekli geçmişi birbirlerine hatırlatıyorlar. Sıfırdan başlamak en doğrusu belki de ama yine de henüz dayanışmalarında ilham veren bir taraf yok. Belki onu da gösterirler bize.

Finalde Lottie’nin de hayatta olduğunu ve belli ki bir de tarikat kurduğunu öğrendik. Taissa da türlü büyü işlerinin içinde. (Mantıklı ama içten yanan demiştik değil mi? 🙂 Kaza yapmaları, vahşi doğada yaşam mücadelesi vermeleri yetmezmiş gibi bazı mistik şeyler yaşadıklarını da görmüştük. Artık açlıktan mı, mantardan mı yoksa can korkusundan mı, oraları bilmiyoruz (ne çok şey bilmiyoruz yahu?!) Yani, ”bundan tetiklenmediyseniz, size bir de bunu verelim” diyerek seçenekleri birer birer seriyor dizi önümüze. Kabuslarımıza malzeme olma konusunda kararlı. Seans sahnesi de uçağın kaza yaptığı anlar kadar kötüydü… Tabii her şeyin bu kadar iç içe geçip çorba olması da diziden koparıyor izleyeni.

İnsanın doğası gereği neler yapabileceğini biliyoruz. Gördük, okuduk, izledik. Vahşi bir ortamda; aç, susuz ve biçare kalan bu kızların neler yapabileceğini de biliyoruz. Bir başlarına yaralarını sardılar, ölüleri gömdüler, ava çıktılar, cesedin elindeki yüzüğü almak için mezar kazdılar, avladıkları hayvanları gıklarını çıkarmadan yemeğe hazırladılar, kurtlarla dövüştüler, bozuk uçağı çalıştırıp yola çıktılar falan… The Walking Dead’den Game of Thrones’a, rahatsız edici kanlı sahneleriyle bilinen diziler arasına Yellowjackets’in de adı yazılıyor böylece. Ve iş eğer yamyamlığa varacaksa, gördüklerimiz göreceklerimizin yanında hiçbir şey belli ki. Geçmişten geleceğe gelişimlerini izlediğimiz karakterlerle de bir şekilde bir bağ kurmuş olduk. Bazı yerlerde bu kadar da olmaz desek de (mesela Juliette Lewis’in oyunculuğu) yine gerile gerile, sürüklene sürüklene izlemeye devam edeceğiz.