Sosyal medya tutkusu: Ekran süren kadar konuş

Herkes dursun ve hemen gidip bugün telefonda kaç dakika harcamış ona baksın. Gördüğünüz sayı sizi hayal kırıklığına uğrattıysa ve ekran sürenizi kimseyle paylaşmak bile istemiyorsanız lütfen gerilmeyin. Çünkü hepimiz aynı durumdayız. Eğlence, gündem takibi, haberleşme ya da reklam sektörünün sosyal medya araçları üzerinden döndüğü bir çağdayız. Çoğu zaman birbirinden farklı kulvarlardaki ihtiyaçları sadece telefonumdan halledebiliyor olmak hepimize oldukça konforlu geliyor tabii ki. Görsel ve yazılı medya aracılığıyla popüler kültüre katkı sunmayı Dadanizm ekibi olarak ne kadar sevdiğimizi az çok anlamışsınızdır. Fakat geçen günlerde başıma çok korkunç bir olay geldi. Uzun süredir bir kitabın başına oturup hakkını vererek okumadığımı fark ettim, iştahla bir kitap seçtim ve okumaya başladım. Zamanın durduğu, okuduğumu anlayamadığım ve kafamın sürekli olarak hızlı düşünceleri yakalamaya çalıştığı o anda, fark ettim ki deli gibi telefonuma bakmak istiyorum. Telefonuma sarılmak, bütün bildirimlerimi tekrardan kontrol etmek ve Twitter anasayfamı sürekli yenilemek için can atıyordum. Ben artık bir telefon bağımlısıydım. Anlayacağınız, bu bir mahcubiyet ve aynı zamanda isyan yazısıdır. Gelin hep birlikte bu yeni nesil bağımlılığa dadanalım.

Bağımlılığın sözlük tanımı, “Bir şeyi tekrar tekrar yapmak, kullanmak veya ona düşkün olmak için güçlü bir eğilim,”[1] olarak yazılmış. Düşünüp tartıldığında aslında çoğumuzda olan bu “ekran kaydırma” eğilimi, bağımlılık olarak söylendiğinde kulağa komik geliyor. Fakat bağımlılıkla birlikte gelen yoksunluk duygusunu da hesaba kattığımızda çoğu zaman sosyal mecralardan uzakta kalma pek çoğumuzda mahrum bırakılma dürtüsünü de tetikleyebilir. Yoksunluğun sözlük anlamı da, “Bir şeye sahip olmaktan, tadını çıkarmaktan veya kullanmaktan alıkonulma durumu,” şeklinde yazılmış. Bu sebeple kolaylıkla fazla sosyal medya kullanımına “bağımlılık” denilebiliyor. Ekran süresiyle ilgili Nepal’de sağlık öğrencileri üzerinde yapılan çalışmada 100 kişiden sadece 24’ü bilgi ve araştırma için telefon kullandığını belirtmiş. Kalan 76 altı öğrenciyse eğlence ve haberleşme için kullandığını ve bununla birlikte konsantrasyon eksikliği çektiğini, derslerde bile odak sorunu yaşadığını söylemiş.

Okuma önerisi – Modern zaman bağımlılıklarında bugün: Artan ekran süreleri ve etkileri

Anda olmanın, şu anda yaşadığını hissetmenin güzelliği ve gerekliliği pek çok medyumda vurgulanır. İnsanların elinde sadece yaşadığı şu anın var olduğu aslında oldukça önemli fakat bir o kadar da geri planda kalan bir bilgidir. Sokakta ya da işte maruz kalınan uyarıcıların aksine kendi alanınızda anı yaşamanız size bambaşka bir deneyim kazandırabilir. Bu ne demek oluyor? Odanızın camından sokağı izlemek ve o an orada olduğunuzu bilmek mesela. Nefesinizle vücudunuza giren havanın diyafram ve göğüs arasında hareket etmesine odaklanın. Ya da sadece yemeğinizi yiyin. Bir şeyler izlemeden, sadece ağzınızda tekrar tekrar çiğnediğiniz lokmaların dokusunu hissetmeye çalışın. Basit aktiviteleri yaparken gerçekten orada olun. Yağmur altında ıslanırken gerçekten su zerrelerinin üstünüzdeki kumaştan teninizi nasıl kaşındırdığını ve rahatsız bir his bıraktığını düşünün. Günlük sosyal medya limitinizi aştıktan sonra sadece anda kalıp yaşamayı deneyin. Tabii ki bu birden alışılıp sürekli yapılacak bir şey de değil. Gün içerisinde sosyal medyaya bakmak yerine, beş dakika hiçbir şey yapmadan oturmakla başlayabilirsiniz mesela. Sadece beş dakika canınızın sıkılmasına izin verin. En son ne zaman düşüncelerinizi bir kağıda döküp sıkıntıdan patlayana kadar odanızda oturabildiniz? Her şey pratikten ibaret neticede. Bugün 10 dakika boyunca odaklı bir şekilde kitap okumayı hedeflerseniz aylar sonra kendinizi başladığınız yerden oldukça farklı bir noktada bulabilirsiniz. Fakat bu demek değil ki her günümüz verimli ve süper planlı geçmeli. Her gün birbirinden ayrı ve her güne uyanan insanların günlük ihtiyaçları da yine değişkenlik gösterebilir. Kendinize alan açın ve ihtiyaçlarınızı gözden geçirin lütfen. Popüler kültürden tamamen uzaklaşmak ve telefonla bağı koparmak da bir çözüm değil. Gündemi takip etmek ya da sadece eğlenceli içerikleri tüketmek en doğal hakkınız. Yine de her konuda olduğu gibi sosyal medya kullanımı konusunda da dengeyi sağlamak oldukça önemli.