Kentsel tarım ve sanatın buluştuğu bir yaşam döngüsü: Original By Nature

İklim krizi, pandemi, çevre kirliliği, sel, yangın, müsilaj ve daha nice felaketlerin bizi distopyalara yaklaştırdığı bir dünyadan sesleniyoruz. Bilim insanlarının ve çevre aktivistleriinn uzun yıllardır ısrarla uyardığı ve ne yazık ki yeni yeni dikkate alınmaya başlanan küresel ısınmanın boyutuna ve korkunç sonuçlarına çoktan tanık olmaya başladık bile. Kontrolsüz hareketlerimizin sonucu olarak deneyimlediğimiz iklim krizini yavaşlatmanın mümkün olduğunu bilmek ise biraz rahatlatıcı. Durum böyle olunca üzerinde yaşadığımız gezegeni ve tüm canlıların yaşam hakkını gözeten projelere her geçen gün daha çok ihtiyacımız var. Tam da bu arayıştan bahsederken radarımıza iklim krizi karşısında kentsel tarımı sanat yoluyla anlatan oldukça zihin açıcı bir proje takılıyor: Original By Nature. Camın ileri dönüşümü ve dijital sanatın bir araya geldiği bir kentsel tarım enstalasyonuna ev sahipliği yapan bu proje sürdürülebilir bir yaşama dair ipuçlarını pek de alışık olmadığımız bir formülle sunuyor. Evet, 1-22 Mart tarihleri arasında Akaretler Sıraevler No:19’da herkesin ziyaretine açık olan Original By Nature projesine dadanıyoruz.

Geçtiğimiz yıl 3 şef ile beraber sıfır atığa yaklaşan menüler tasarlayan Original By Nature bu yıl kurgusu yeni nesil sanat ve tasarım platformu Mercado tarafından hazırlanan, iklim krizinin ciddi boyutlara ulaştığı bir zamanda kentsel tarım, sürdürülebilirlik, sanat ve dijital sanatı aynı kümede toplayan yaşayan bir enstelasyon deneyimi sunuyor. Pernod Ricard Türkiye’nin ana sponsorluğundaki bu projede cam sanatçısı Egemen Kemal Vuruşan, dijital sanatçı Ecem Dilan Köse ve sürdürülebilir üretimi odağına alan Ek Biç Ye İç bir araya geliyor ve güçlerini birleştirerek ortaya çokyönlü bir kentsel tarım enstalasyonu çıkarıyorlar. İleri dönüşüm aslında atık miktarını en aza indirme yollarından biri ve dönüşüm süreçlerinin yarattığı döngüsellik kavramından ilham alan bu çok katmanlı projeyle birlikte bir çeşit yaşam döngüsünün tamamlanmasına şahit oluyoruz.

Camın ileri dönüşüm hikayesi

Kullanılmış cam şişelerinin ileri dönüşümüyle çalışan bir kentsel tarım sistemi hayal edin. İlk aşamada cam sanatçısı Egemen Kemal Vuruşan ömrü biten, artık kullanılmayan şişeleri sıcak cam üfleme tekniğiyle yeniden şekillendirerek birer sürdürülebilir sanat objesine dönüştürüyor. Ardından bu şişelerin içerisinde hidroponik tarım eşliğinde bitkiler yetiştiriliyor. (‘‘Hidroponik nedir’’ diye soranlar için bir açıklama: Bu bir topraksız bitki yetiştirme yöntemi aslında, bitkiler minerallerin su içinde çözünmesiyle besleniyor ve büyüyorlar.) Kentsel tarım uygulamalarıyla tanıdığımız Ek Biç Ye İç ekibi ise projenin bu önemli aşamasında devreye giriyor. Topraksız tarım sisteminin çalışması konusundaki teknik desteği sağlayan Ek Biç Ye İç ekibinin sanat eserine dönüşen cam şişeler içerisindeki bitkilerin hayat bulmasındaki rolü büyük. Fesleğen, reyhan, marul, pazı gibi bitki çeşitleri, tarladakine benzer şekillerde hasat edilerek sofralarımıza geri döndürülüyor. İster yemekte ister kokteyllerinizde kullanabileceğiniz bu bitkiler aslında bir cam şişesinde topraksız yetişiyor.

Kentsel tarımın önemini vurgulayan Original By Nature projesi gıda krizinin de önemini vurgulayarak onca tahribata rağmen sürdürülebilir çözümlerin hâlâ insan eliyle mümkün olduğuna dikkat çekiyor. Yerel üreticileri ve kentsel tarımı destekleyen, çevresinde saf ve doğal kaynak suları bulunan ve bu doğadan alarak kullandığı suyun yüzde 96’sını yine doğaya geri veren İskoçya’daki bir damıtım evinden ilhamını alan bu projeye bir sürdürülebilirlik hareketi diyebiliriz.

Sanat ve tarımın buluştuğu yaşayan bir organizma

Egemen Kemal Vuruşan’ın suyun moleküler yapısından yola çıkarak tasarladığı kullanılmış şişelerden oluşan enstalasyona, Ecem Dilan Köse’nin dijital sanat eserleri eşlik ediyor. Bu sanat eserlerine yerleştirilen ve bitkileri besleyen mor ışık sayesinde enstalasyon yaşayan bir organizmaya dönüşüyor. Ecem Dilan Köse’nin sergi kapsamındaki dijital işlerinin daha sonra NFT olarak satışa çıkarılacağı haberiyle ise projenin bir de sosyal sorumluluk ayağı olduğunu öğreniyoruz. Buradan elde edilen gelirin ise kentsel tarımda kullanılması planlanıyor. Proje kapsamında üretilen eserleri 22 Mart’a kadar Akaretler Sıraevler’in No:19 binasında daha yakından görebilirsiniz. Sergi ücretsiz ve herkese açık. Original By Nature ile ilgili daha fazla bilgi için Mercado Instagram hesabını ziyaret edebilirsiniz.